Саха Өрөспүүбүлүкэтин VIII спортивнай оонньуулара саҕаланаллара 100 күн хаалбытынан Дүпсүннэртэн эҕэрдэ!

Дүпсүн сириттэн Дүөндү кэриилэрэ

Күүстээхтэн - күүстээхтэри Күлүмнэтэ көрүлэтэн,

Өйдөөхтөн - өйдөөхтөрү өрө таһааран-

Кэнчээри ыччатын кэскилин уһанар,

Дүпсүн нэһилиэгин спорду таптааччылара, чулуу спортсменнара!

https://duondu.ru/?p=892

 
 
 

 

Биир дойдулаахпыт, поэт, сатирик, өрөспүүбүлүкэҕэ биллэр учуонай Виктор Федорович Афанасьев - Алданскай төрөөбүтэ 105 сылыгар аналлаах биэриири көрөргүтүгэр ыҥырабыт.

https://duondu.ru/?p=883

 

 

Мария Михайловна 1946 сыллаахха бэс ыйын 7 күнүгэр Мэҥэ-Хаҥалас улууһугар Бөкө нэһилиэгэр Избекова Татьяна Дмитриевна, Захаров Михаил  Михайлович дьиэ кэргэнигэр биэс бииргэ төрөөбүттэртэн төрдүс оҕонон төрөөбүтэ.

Оскуоланы 1965 сыллаахха бүтэрээт Бүлүү педагогическай училищетын 1967 сыллаахха бүтэрээт СГУ үөрэххэ киирбитэ 1972 сыллаахха бүтэрбитэ. 1967 сыллаахха Танда оскуолатыгар учууталынан ананан үлэлии кэлбитэ. 1968 сыллаахха Мүрү оскуолатыгар үлэлиир. 1969 сылтан Дүпсүҥҥэ кэргэн тахсан кэлэн Дүпсүн оскуолатыгар үлэлээбитэ. Дүпсүҥҥэ кэлиэҕиттэн нэһилиэк самодеятельноһыгар активнайдык кыттар. Ол курдук үҥкүү буоллун сценкаҕа, ансаамбылга, дуэт толоруута, төрдүө буолан чабырҕахтаан лауреат үрдүк аатын сүгэн республикаттан грамота ылбыттара, хомус ансаамбылыгар эмиэ. 1982 сыллаахха Лаврентий Петрович  «Күн Эрэли» диэн олоҥхотун туруоран онно олоҥхолуу сылдьыбыта, радиоҕа, телевизорга уһуллубуттара, оччолорго сүрдээх сонун курдук этэ. Бу олоҥхоҕо Алексеева Светлана Иннокентьевна, Анфиса Киренская, Роман Семенович Прибылых, Алексеев Дмитрий Ильич.

Аан дойдуга, республикаҕа биллэр, «Ситим» диэн улахан дьоццо, оҕолорго «Кэскил» хомус уолаттар ансаамбылларын тэрийэн күн сириттэн барыар диэри олус таһаарыылаахтык үлэлээбитэ. “Кэскил” уолаттар ансаамбыллара элбэх күрэхтэһиилэргэ омук сирдэринэн ситиһиилэнэн образцовай ааты ылбыттара. Ансаамбыл солииһа Алдан Рожин импровизатор хомусчут аатын ылбыта, солист Спиридон Иванов хомус оҥорон эрэр. Хомус уустарын күрэҕэр кыттыыны ылар. Алдан Рожин туойан ыллыыр, олоҥхолуур, оһуохай этэргэ холонор. 2017 сыллаах ыһыахха олоҥхону ыччаттар бөлөҕүнэн толорон Чыпчаал этээччи аатын ылан кэлбиттэрэ сүрдээҕин үөрдүбүтэ. Мария Михайловна ансаамбылын уолаттарыгар ийэлии истиҥ сыһыаннааҕа, устудьуоннуу да сылдьар оҕолорун куруук сураһара. Ансаамбылга сылдьыбыт уолаттар хомус кэрэ эйгэтин кытта арахсыспакка билигин да хомустарын дьиэрэһитэн араас күрэхтэ кыттан Мария Михайловналарын аатын ааттата сылдьаллара истэргэ олус үчүгэй. Ити курдук Дүпсүн нэһилиэгэр үгүс дьону хомус кэрэ эйгэтигэр уһуйбут үтүө киһибит аата үйэлэргэ өлбөөдүйбэтин. Саха алыптаах хомуһун тыаһа үйэлэргэ сайда турдун өссө талааннар тахсан истиннэр.

Петр Григорьевич Алексеев – Бөҕө Бүөтүр(1856 – 1946)төрөөбүтэ 165 сыла

            Бөҕө Бүөтүр – Петр Григорьевич Алексеев эдэр сааһыттан Байаҕантай улууһугар Баай Бөтүрүүс Саабылыскайга Тыҥат уола атыыһыт Дьаахсаҕа өр кэмҥэ хамнаска сылдьыбыт. Ол сылдьан сиэдэрэй оттоох- мастаах Мүрү хараҕар олохтоох Буусхаптар кыыстара Дуомунаны кэргэн ылбыт. Кинилэр Бөҕө Бүөтүр 30 саастааҕар 1 ыан иһэр ынахтарын сыҥаах сыарҕаҕа көлүйэннэр, утуйар таҥастарын дуомугар кыыс оҕолорун олордон, Бөҕө Бүөтүр төрөөбүт улууһугар күһүн сыарҕа аллараа түһүүтүгэр көһөн киирэллэр.  Дүпсээҕэ Бөҕө Бүөтүрдээх бэйэлэрин аймахтарын булан, аҕыйах сылга олороллор. Кэлин эһэ хаспыт илин баһын сыырынньа тумулун анныгар маһын бэйэтэ сайаанынан таһан туруорбах балаҕан туттар. Бөҕө Бүөтүр Байаҕантайга олоруоҕуттан олоҥхоһуттары, ырыаһыттары көрсүтэлээбит.Кини олортон үөрэнэн ыллыыра, олоҥхолуура. Кини репертуарыгар «Халыан хара аттаах Хардааччы Баабый» (Хардааччы Баабый), «Хахай сиэр аттаах Хаан Дьааһын бухатыыр» (Богатырь Хаан Джаасын) толороро үһү. Хойут дойдутугар кэлэн баран, ол идэтин оччо-бачча кимиэхэ даҕаны биллэрбэтэх. Онон дьон кинини ити өттүнэн билбэт буоланнар «ыллаа, олоҥхолоо» диэннэр соруйсубат, көрдөспөт эбиттэр.